Mangala nedir,nasıl oynanır,tarihi nedir?

Mangala son zamanlarda unutulan bir zeka oyunu.Siz de telefon,tablet ve bilgisayarınızdan başınızı kaldırıp mangala oyununa göz atmaya ne dersiniz?
Mangala pek çok ülkede ve yörede oynanan bir zeka oyunu.Pek çok çeşidi var.Bu başlıkta biz Türk mangalası çeşidine değineceğiz.
Mangalanın Tarihi Nedir?
2012 yılında Göbeklitepe'de M.Ö. 10.000 yılına ait tapınak duvarları bulundu.Duvarların üzerindeki sütunlarda oyuklar vardı.Bu oyukların bir tür mangalaya ait olduğu düşünülüyor.
Ayrıca Kazakistan'da M.Ö. 3000 yılına ait olduğu düşünülen Dokuz Kumalak Kayası bulundu.M.Ö. 1400 yılına ait bir mangala da Mısır'da bulundu.Bunun yanında Şehzade Mehmet'in sünnet düğününü resmeden Surnamei Humayun isimli bir eserde mangala oynanan 2 insan görülüyor.
Mangala Nasıl Oynanır?
Mangala oyunun 5 ana kuralı vardır.Haydi gelin birlikte bir bakalım.
1-Her kuyuya 4 taş atılır.
2-Başlayan oyuncu rastgele bir kuyudan aldığı taşlardan birini aldığı kuyuya bırakarak saat yönünün tersine doğrutaşlar teker teker kuyulara atılarak gidilir.
3-Eğer son taşınız kendi hazinenize denk gelirse tekrar oynama hakkına sahip olursunuz.
4-Eğer son taş rakibin kuyusuna denk gelirse ve kuyudaki taş sayısı çiftse bütün taşları alıp kendi hazinenize atarsınız.
5-Eğer son taşınız kendi boş kutunuza denk gelirse kendi taşınızla beraber karşı kuyudaki rakibin taşlarını alırsınız.
Taşlarını ilk bitiren kalan taşları alır ve sayım yapılır.Hazinesinde en çok taş biriktiren oyunu kazanır.İyi oyunlar...
Mangalada Taş Hareketlerinin Anlamı Nedir?
Başka ülkelerde mangala bir tarım oyunu olarak görülürken Türkiye'de mangala savaş oyunu olarak görülür.Öncelikle taşları aldığımız kuyuya bir taş bırakmamızın sebebi geldiğimiz yerlere bir nöbetçi dikmemizin temsilidir.Rakibimizin taşlarını çift yapınca almamız ikili teşkilatı temsil eder.Çift iyi değildir.Bir toplumun iki başkanı olamaz.Bunun yanında mangaladaki iki hazine doğu ve batıyı temsil etmektedir.Mangaladaki 12 kuyu yıldaki 12 ayı,her kuyudaki 4 taş bir aydaki 4 haftayı temsil etmektedir.
Kaynakça
Antropolog Hasan Topdemir,Mangala Nasıl Oynanır,YouTube
İstanbul Go Okulu
Bartın üniversitesi